تغذیه تکمیلی5

دستور تهيه غذاهاي كمكي مورد استفاده كودكان زير يك سال

1ـ فرني آرد برنج:

مواد لازم:

طرز تهيه:

شير پاستوريزه را پس از به جوش آمدن، يك دقيقه در حال جوش نگهداريد و بعد در جاي خنك بگذاريد تا سرد شود. (آرد برنج در آب يا شير سرد به خوبي حل مي‌شود).

بعد آرد برنج و شرك را به شير اضافه كرده روي شعله ملايم قرار دهيد و مرتب آن را هم بزنيد تا كم كم به قوام مطلوب برسد يعني از قاشق نريزد.

با مقادير فوق حدود 12 تا 15 قاشق مرباخوري فرني به دست مي‌آيد كه هر گرم آن حدود يك سوم كيلوگالري، انرژي دارد. در صورت استفاده از نصف قاشق مرباخوري كره، هر گرم فرني 2 كيلوكالري انرژي خواهد داشت.

 * بعد از 8 ماهگی مي‌توانيد فرني كودك را با آرد گندم و يا نشاسته هم درست كنيد.

* اگر براي تهيه فرني از شيرهاي استريل يا با ماندگاري طولاني مدت استفاده مي‌نمائيد اين شيرها نيازي به جوشاندن ندارند ولي بايد دقت كنيد كه بعد از باز كردن در آن‌ها، در يخچال نگهداري شوند در اين صورت تا 48 ساعت ديگر هم براي شيرخوار قابل استفاده هستند.

* اگر فرني را با شير مادر تهيه مي‌كنيد اول آرد برنج و شكر را با آب بپزيد و با قوام سفت‌‌تري از روي اجاق برداريد تا بعد كه با شير مادر مخلوط و نرم مي‌كنيد به قوام مطلوب برسد. روزهاي اول كه شيرخوار يك يا دو قاشق مرباخوري فرني مي‌خورد بهتر است بقيه فرني تهيه شده را كه هنوز شير مادر به آن اضافه نكرده ايد در يخچال بگذاريد و دفعات بعد، هر بار كمي از آن را گرم كرده سپس با شير خود مخلوط نموده به كودك بدهيد.

* براي اطمينان يافتن از سلامت شير پاستوريزه، ابتدا يك قاشق شير را روي شعله قرار دهيد تا به جوش آيد. اگر شير دلمه شد دليل فساد آن است.

توجه:

* چون از نحوه نگهداري شيرهاي پاستوريزه كيسه‌اي يا شيشه‌اي در مغازه‌ها اطمينان كامل وجود ندارد بهتر است شير پاستوريزه از زمان جوش به مدت يك دقيقه جوشانده شود.

* چون از سالم بودن دام‌ها هم ا طمينان كامل حاصل نيست لذا توصيه مي‌شود حتي الامكان از مصرف شير تازه خودداري شود مگر آن كه به مدت يك دقيقه جوشاند شود. ضمناً هنگام جوشاندن شير بايد در ظرف را باز نگه داشت و مرتب شير را به هم زد تا اصلاح آن ته‌نشين نشود.

2ـ حريره بادام:

مواد لازم:

 طرز تهيه:

مغز بادام‌ها را در آب جوش خيس كنيد بعد از سه تا پنج ساعت پوست آن‌ها را بگيريد و با هر وسيله‌اي كه در منزل داريد آن‌ها را كوبيده يا آسياب نمائيد تا نرم شوند. بعد آرد برنج و شكر و بادام كوبيده شده را به شير پاستوريزه (به طريقي كه در تهيه فرني گفته شد) اضافه كرده روي حرارت ملايم بگذاريد و مرتب هم بزنيد تا به قوام مورد نظر برسد.

با مقادير فوق حدود 17 قاشق مرباخوري حريره بادام درست مي‌شود كه هر گرم آن 1/5 كيلوكالري، انرژي دارد.

 3ـ پوره‌ها:

شامل پوره سيب‌زميني، هويج، نخودفرنگي، لوبيا سبز، كدو حلوايي، كدو خورشتي و كرفس هستند. مخلوط اين پوره‌ها نيز قابل استفاده است. پوره گوشت نيز بسيار مفيد و مغذي است.

طرز تهيه همه پوره‌ها يكسان است و به يك نمونه از آن اشاره مي‌شود:

 پوره سيب‌زميني:

مواد لازم:

براي تهيه پوره سيب‌زميني، از سيب‌زميني‌‌هاي زرد و سالم استفاده كنيد (سيب‌زميني‌هايي كه سبز رنگ هستند مي‌توانند باعث مسموميت شوند)‌ ابتدا سيب‌زمينيرا با پوست كاملاً بشوئيد و با مقداري آب بپزيد. بعداز پخته شدن وقتي كه هنوز سيب‌زميني گرم است پوست آن را جدا كنيد و سيب‌زميني را رنده نموده با كره و شير مخلوط نمائيد تا كاملاً نرم و يكنواخت شود. اگر سيب‌زميني سرد شود تركيب نشاسته آن تغيير و نشاسته مقاوم ناميده مي‌شود كه در روده كوچك غيرقابل هضم اما در روده بزرگ قابل تخمير است. بنابراين بايد پوره سيب‌زميني را براي كودكان با سيب‌زميني پخته شده كه هنوز گرم است تهيه نمود.

  4ـ‌ سوپ‌ها:

مواد لازم:

 طرز تهيه:

ابتدا گوشت را با پياز خرد شده كمي تفت بدهيد سپس حدود دو ليوان آن به آن اضافه كنيد و بگذاريد بپزد بعد هويج و سيب‌زميني بسيار خرد شده و برنج را اضافه كنيد.

نيم ساعت بعد گوجه‌فرنگي رنده شده و كره را داخل سوپ بريزيد. پس از آن كه چند جوش زرد و به قوام مطلوب (مثل حليم يا ماست) رسيد از روي اجاق برداريد.

 سوپ كرفس:

طرز تهيه:

مشابه سوپ قبلي فقط به جاي هويج از يك ساقه متوسط كرفس خرد شده استفاده كنيد.

سوپ جو (بلغور يا جو پرك شده): (از 8 ماهگي به بعد)

مواد لازم: مشابه سوپ سبزي است منتهي مي‌توانيد به جاي برنج يا آرد برنج از يك قاشق غذاخوري بلغور جو استفاده كنيد.

 سوپ عدس (از 8 ماهگي به بعد):

مواد لازم:

 طرز تهيه:

ابتدا گوشت و عدس و هويج خرد شده را با هم بپزيد. آرد برنج را با كره كمي تفت داده به سوپ اضافه كنيد. پس از آنكه همه مواد پخته شده بقيه كره و سبزي را داخل سوپ بريزيد صبر كنيد تا چند جوش بزند و كاملاً به غلظت لازم برسد.

 سوپ شنبليله (اشكنه): براي خانواده‌هايي كه به گوش دسترسي ندارند.

مواد لازم:

 طرز تهيه:

ابتدا آرد را در كره تفت بدهيد. سپس شنبليله را كه خيلي تميز شسته و خرد كرده ايد همراه با پياز رنده شده و تكه‌‌هاي كوچك سيب‌زميني و گوجه‌فرنگي رنده شده و يك ليوان آب به آن اضافه نمائيد و صبر كنيد تا بپزد. سوپ كه جا افتاد و غليظ شد زرده تخم‌مرغ را با چنگال به هم بزندي و كم كم به سوپ اضافه كنيد تا چند جوش بزند.

 از 9 ماهگي به بعد سوپ‌‌هاي فوق را مي‌توانيد با رشته فرنگي، آرد گندم و يا آرد ذرت هم تهيه كنيد.

 به همه سوپ‌ها مي‌توانيد چند قطره آب ليموترش تازه يا آب نارنج تازه اضافه كنيد تا خوشمزه‌تر، شوند.